Dãy số Fibonacci là gì?
Dãy số Fibonacci, một trong những bí mật của vũ trụ khiến rất nhiều người tò mò. Nếu quan sát kỹ, bạn sẽ thấy nó biểu hiện ở khắp nơi quanh ta, từ cách sắp xếp các hạt hoa hướng dương đến các hình soắn ốc… Điều kinh ngạc là dãy số Fibonacci và tỷ lệ vàng có một sự trùng lặp đầy bí ẩn. Người ta có thể ứng dụng những con số này để thiết kế thẩm mỹ, dự đoán giá cả thị trường. Bài viết này không chỉ giúp bạn hiểu về dãy số này, mà còn hướng dẫn cách sử dụng dãy Fibonacci trong đầu tư forex và chứng khoán.
Dãy số Fibonacci là một chuỗi số đươc bắt đầu bằng số 0 và 1. Các số tiếp theo sẽ có bằng cách lấy 2 số liền trước nó cộng lại với nhau và được biểu diễn dưới dạng toán học như sau: xn = xn-1 + xn-2. Như vậy ta sẽ có dãy số Fibonacci là: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34….. và cứ thế cho đến vô cùng.
Về mặt lịch sử, dãy Fibonacci được đặt theo tên nhà toán học người Ý Fibonacci sống ở thế kỷ XII – XIII. Dãy số này được ông phát hiện và công bố lần đầu tiên trong cuốn Liber abaci năm 1202.
- Hướng dẫn đầu tư vàng online chi tiết từ A – Z
- Hướng dẫn đăng ký mở tài khoản forex tại các sàn hàng đầu thế giới
Dãy Fibonacci trong tự nhiên
Trong thực tế, dãy số Fibonacci xuất hiện rất nhiều trong tự nhiên. Từ cách sắp xếp của các hạt trong hoa hướng dương đến hình xoắn ốc của các cơn bão, hay của các thiên hà.
Một hình xoắn ốc là một chuỗi liên tiếp của một phần hình tròn được vẽ trong một hình chữ nhật. Các phần của hình tròn có diện tích tăng dần theo hình xoắn ốc tương ứng độ tăng dần của dãy Fibonacci như hình bên cạnh.
Các có thể tham khảo thêm các ví dụ khác ở phần dưới.
Mối quan hệ giữa dãy số Fibonacci và tỷ lệ vàng
Tỷ lệ vàng là gì?
“Tỷ lệ vàng” được nhà toán học Phidias sống ở thế kỷ 5 trước công nguyên khám phá ra. Do vậy nó được gọi với cái tên là Phi, ký hiệu là Φ. Và được biểu diễn dưới dạng tỷ lệ của hai đoạn thẳng trên một đoạn thẳng lớn bằng tổng của hai đoạn thẳng đó như sau:
Hai đoạn thẳng a và b được chia tỷ lệ sao cho Phi (Φ) = (a+b)/a = a/b.
Đó là một đẳng thức và người ta đã tính ra rằng tỷ lệ đó luôn bằng một con số là 1,6180339887… Số thập phân đằng sau kéo dài vô tận. Đồng thời, nghịch đảo của tỷ lệ đó, tức là b/a luôn bằng một con số 0,618… Số thập phân đằng sau cũng kéo dài vô tận.
Mối quan hệ của dãy Fibonacci và tỷ lệ vàng
Một điều trùng lặp đáng kinh ngạc là tỷ số của các số Fibonacci đứng sau chia cho số Fibonacci đứng trước liền kề nó thì cũng ra kết quả gần giống với tỷ lệ vàng ở trên. Bạn có thể thấy tỷ lệ đó xuất hiện trong các bức họa của các danh họa nổi tiếng như Picaso, trong các công trình kiến trúc đẹp và cả trong tự nhiên như một số hình minh họa dưới đây.
Mối quan hệ giữa dãy Fibonacci và sóng Elliott
Ngoài mối quan hệ với tỷ lệ vàng ra thì dãy Fibonacci còn có liên quan trực tiếp đến lý thuyết sóng Elliott. Các nguyên lý sóng Elliott cũng tuân theo quy luật của dãy số Fibonacci.
Các sóng tăng trong sóng đẩy là sóng 1, sóng 3, sóng 5….. chính là các con số nằm trong dãy số Fibonacci. Mỗi một con sóng điều chỉnh có thể phân chia ra thành 13 con sóng nhỏ hơn theo mô hình Fractals. Tương tự, mỗi một con sóng đẩy có thể phân chia ra thành 21 con sóng nhỏ hơn theo mô hình Fractal. Tổng số sóng nhỏ trong một con sóng điều chỉnh lớn là 55 = (21 + 21 + 13) sóng. Tổng số sóng nhỏ trong một con sóng đẩy lớn là 89 = (21 + 21 + 21 + 13 + 13). Xem hình dưới. Mà những con số 1, 3, 5, 7…..13, 21, 55, 89 đều là những con số nằm trong dãy số Fibonacci.
Hướng dẫn cách sử dụng dãy số Fibonacci
Ứng dụng phổ biến của tỷ lệ vàng là trong thiết kế thẩm mỹ, hội họa. Ngoài ra, người ta còn lợi dụng các mức Fibonacci để dự đoán giá cả thị trường. Các nhà đầu tư tin rằng khi gặp các mức % Fibonacci thì giá có khuynh hướng bị bật trở lại. Từ đó họ sẽ ra các quyết định mua hoặc bán để thu lời.
Các mức tỷ lệ Fibonacci
Trên thực tế có rất nhiều trader sử dụng dãy Fibonacci để phân tích kỹ thuật. Nhưng họ không hiểu rõ các mức % Fibonacci được lấy từ đâu ra. Đó là các con số có được do lấy một số trong dãy số Fibonacci chia cho số liền trước nó; chia cho số liền sau nó; chia cho số cách số liền sau nó một số; chia cho số cách số liền sau nó 2 số…. Các phép tính này sẽ cho ra các mức xấp xỉ là 161.8%; 61.8%; 38.2%; 23.6% …. Hãy xem bảng dưới đây mà tôi đã sử dụng Exell để tính toán:
Các tỷ lệ 161.8% và 61.8% chính là tỷ lệ vàng trong tự nhiên như đã trình bày ở trên. Còn các tỷ lệ khác được người ta chế biến ra theo quy luật trên để mở rộng phạm vi phân tích. Người ta tin rằng tâm lý con người cũng tuân theo các quy luật đó. Còn một mức Fibonacci nữa được đưa vào phân tích là mức 50% thì thực lòng tôi không biết người ta lấy từ đâu ra, hay đơn giản vì nó nằm ở giữa?!
Sau khi đã hiểu các mức Fibonacci trên từ đâu mà có hay từ trên trời rơi xuống? và đúng là nó từ trên trời rơi xuống thật! thì dưới đây tôi sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng một số loại Fibonacci thông dụng.
Cách sử dụng Fibonacci Retracement
Fibonacci Retracement là công cụ dễ sử dụng và hiệu quả hơn cả. Nó được sử dụng phổ biến nhất trong giao dịch forex và chứng khoán. Cách sử dụng là: Nối một trong các đáy với đỉnh gần nhất của một trend đang tăng. Hoặc nối một trong các đỉnh với đáy gần nhất của một trend đang giảm.
Như hình minh họa dưới đây. Bạn có thể thấy tại các mức phục hồi 23.6%; 38.2%; 50% và 61.8% thì giá có xu hướng đảo chiều hoặc ngập ngừng tạm thời rồi đi tiếp. Có nghĩa là các mức trên tạo ra các ngưỡng hỗ trợ và kháng cự. Điều này cho phép chúng ta lợi dụng đặc điểm trên để giao dịch tại các mức trên theo các chiến lược hợp lý để thu lợi nhuận.
Các công cụ khác sử dụng dãy Fibonacci
Fibonacci Retracement là loại được sử dụng phổ biến và hiệu quả nhất. Ngoài ra còn có nhiều loại Fibonacci khác như: Fibonacci Extension (chính là Retracement mở rộng); Fibonacci Fan (hình quạt); Fibonacci Time Zone (theo thời gian)… Nhưng tôi không muốn đi vào chi tiết các loại đó ở đây vì tôi thấy các loại còn lại không hiệu quả bằng Fibonacci Retracement.
Theo tôi, trong phân tích không nên dùng quá nhiều thứ gây rối rắm và khó đi đến quyết định chính xác. Chúng ta chỉ cần làm chủ những công cụ chính yếu nhất là được rồi. Tuy nhiên nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các loại Fibonacci khác thì không gì bằng tự mình thực hành. Hãy vào phần mềm MT4, nhấn vào nút Insert, rồi chọn Fibonacci. Nó sẽ hiển thị thêm các loại Fibonacci khác cho bạn tha hồ “nghịch”.
Bạn vừa đọc bài: “Dãy số Fibonacci và tỷ lệ vàng là gì? Ứng dụng của dãy Fibonacci“.
Tác giả: Phạm Khương
Liên quan
Bài cùng chuyên mục
